5 παγίδες κρύβει η συνταξιοδότηση με οφειλές στον ΕΦΚΑ

Η συνταξιοδότηση με οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, για περίπου 40.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, κρύβει «παγίδες», ως προς το ύψος του χρέους και ως προς τις παραμέτρους που σχετίζονται με την άρση του τραπεζικού απορρήτου.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα δεν αναμένεται να ενεργοποιηθεί πριν από τα μέσα Ιουλίου, άρα οι ενδιαφερόμενοι έχουν ακόμα χρόνο για να αποφασίσουν αν θα υποβάλουν ή όχι την σχετική αίτηση. Για να λάβουν όμως την οριστική τους απόφαση θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορεί το όριο του χρέους να αυξήθηκε στα 30.000 ευρώ (από 20.000 ευρώ) για τους ελεύθερους επαγγελματίες και 10.000 ευρώ (από 6.000 ευρώ) για τους αγρότες για χορήγηση σύνταξης, αλλά πάλι το υπερβάλλον ποσό πρέπει να εξοφληθεί άπαξ. Μάλιστα, δίνεται η δυνατότητα δίμηνης προθεσμίας, από τη χρονική στιγμή που ο ΕΦΚΑ θα κοινοποιήσει στον ενδιαφερόμενο το σχετικό έγγραφο οφειλής, για να ληφθεί η όποια απόφαση από τον ασφαλισμένο. Σύμφωνα με εγκύκλιο του Φορέα, η συγκεκριμένη προθεσμία είναι τελεσίδικη και μετά το πέρας της, τυχόν υποβολή αίτησης θα απορρίπτεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Άρση τραπεζικού απορρήτου

Ειδικά ως προς το σκέλος της άρσης του τραπεζικού απορρήτου, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να γνωρίζει ότι όλα τα προσωπικά του στοιχεία θα κοινοποιούνται και στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Άρα, η συγκατάθεση που θα δίνει δεν θα αφορά μόνο το τραπεζικό, αλλά έμμεσα και το φορολογικό απόρρητο. Πιο αναλυτικά, η ρύθμιση προβλέπει παρακράτηση του 60% της σύνταξης που θα καταβάλλεται μέχρι το ποσό του χρέους να υποχωρήσει από τα 30.000 ευρώ στα 20.000 ευρώ αν πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες και από τα 10.000 ευρώ στα 6.000 ευρώ αν πρόκειται για αγρότες. Από το όριο των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ αντίστοιχα και μέχρι το μηδενισμό του χρέους, η εξόφληση θα πραγματοποιείται σε 60 μηνιαίες δόσεις, όπως ακριβώς ισχύει έως σήμερα. Ας δούμε πιο αναλυτικά τις «παγίδες» που κρύβει η συνταξιοδότηση με οφειλές:

• Οι οφειλές είναι δυνατό να υπερβαίνουν τα 20.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ για οφειλές προς τον ΟΓΑ και έως 30.000 ευρώ για επαγγελματίες και 10.000 ευρώ για αγρότες. Εάν το συνολικό ποσό οφειλών υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ, ή τις 10.000 ευρώ κατά περίπτωση, κοινοποιείται έγγραφο οφειλής προκειμένου ο ασφαλισμένος να καταβάλει το υπερβάλλον ποσό άπαξ. Παρέχεται δίμηνη προθεσμία από την κοινοποίηση του συγκεκριμένου εγγράφου για να γίνει η εξόφληση του ποσού που υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια. Στη συνέχεια θα μπορεί ο ασφαλισμένος να υπαχθεί στις διατάξεις της παρούσας ρύθμισης και να κάνει χρήση των διατάξεων που προβλέπουν χορήγηση της σύνταξης που εκκρεμεί, λόγω χρέους. Αν παρέλθει άπρακτη η τιθέμενη δίμηνη προθεσμία, ο φορέας θα πρέπει να προβαίνει σε απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης, λόγω οφειλών.

• Για την υποβολή της αίτησης, σε συνδυασμό με το προκαθορισμένο ποσό της οφειλής θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:  Να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, ή εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 40 ετών, το 62ο έτος της ηλικίας του.  Να έχει καταβάλει-εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών ασφάλισης, ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα που συμμετέχει στην απονομή της σύνταξης.  Οι τραπεζικές του καταθέσεις να μην ξεπερνούν το ποσό των: i) 12.000 ευρώ γενικά ή ii) 6.000 ευρώ, εφόσον πρόκειται για οφειλέτη αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ. Για τον υπολογισμό του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων λαμβάνονται σωρευτικά υπόψη:

  Το ύψος του συνολικού ποσού καταθέσεων που έχει ο ασφαλισμένος – οφειλέτης σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούνται στο όνομα του ενδιαφερόμενου να υπαχθεί στη ρύθμιση. Το ποσό θα προκύπτει κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.
  Ο μέσος όρος των καταθέσεων του τελευταίου 12μήνου πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

• Τα αναγκαία προσωπικά στοιχεία του αιτούντος διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από τα οποία θα ανακτώνται εντός δέκα εργάσιμων ημερών στοιχεία αναφορικά με τις καταθέσεις που τηρούνται σε αυτά, καθώς και την αξία αποτίμησής τους. Μαζί με την αίτηση υπαγωγής ο ασφαλισμένος θα παρέχει τη συγκατάθεσή του στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για κοινοποίηση στον e-ΕΦΚΑ των εγγράφων και των στοιχείων που απαιτούνται. Άρα, πρόκειται για συγκατάθεση ως προς την άρση του τραπεζικού και του φορολογικού απορρήτου.

• Το υπερβάλλον ποσό των 20.000 ευρώ για επαγγελματίες ή των 6.000 ευρώ για αγρότες, συμψηφίζεται με το 60% του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων, μέχρι τον μηδενισμό του. Το μηνιαίως συμψηφιζόμενο ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται των 333,33 ευρώ, αν πρόκειται για οφειλέτη – ελεύθερο επαγγελματία και των 100 ευρώ, αν πρόκειται για οφειλέτη – αγρότη, ασφαλισμένο στον π. ΟΓΑ. Η εναπομείνασα οφειλή, μετά τον μηδενισμό του υπερβάλλοντος των 20.000 ευρώ, αν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία, ή των 6.000 ευρώ, αν πρόκειται για αγρότη, ασφαλισμένο του π. ΟΓΑ, παρακρατείται από τα ποσά των επόμενων συντάξεων σε ίσες μηνιαίες δόσεις που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60, ενώ το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 50 ευρώ.

• Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της ρύθμισης (ν.5078/2023, ήτοι έως 20/12/2023) και εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας δύνανται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του νέου νόμου, υπό την προϋπόθεση υποβολής νέας αίτησης εκ μέρους του ασφαλισμένου. Ακόμα και αν έχουν απορριφθεί σχετικές αιτήσεις λόγω χρέους, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει αίτηση και να ζητήσει να επανελεγχθεί η περίπτωσή του, σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση.