Γύρω από την πλατεία Αιγύπτου, ορυχείο αστικού πολιτισμού

Από τα Εξάρχεια προς την Πατησίων, νιώθεις, ως διαβάτης τουλάχιστον, να βαδίζεις βαθιά μέσα στην Αθήνα. Αν παρατηρείς όλα γύρω σου, έχεις μπροστά σου ένα παλίμψηστο αστικής ιστορίας. Αλλά είναι και η χαρά να περπατάς στην Αθήνα μακριά από κραυγές και εντάσεις, σε ώρες γαλήνης και ήρεμης λειτουργίας. Είχα μαζί μου φίλους από την Ιταλία, περπατούσαμε γύρω από το Μουσείο και είπαμε να κυκλώσουμε την περιοχή από τα Εξάρχεια έως την πλατεία Βικτωρίας. Είναι μια ωραία βόλτα, αν υπάρχει διάθεση αστικής καταγραφής. Μια αυτοψία, λοιπόν, αλλά πρωτίστως μια ευχαρίστηση. Ακολουθήσαμε μια διαδρομή αλλά οι παραλλαγές είναι απεριόριστες. Εκ των υστέρων έγινε περισσότερο σαφής η κεντρική θέση που έχει η πλατεία Αιγύπτου στην αστική συγκρότηση της Πατησίων, είναι σαν ένα ακτινωτό αστέρι, σύμβολο μιας εποχής ανόδου. Αλλά στην πλατεία Αιγύπτου, ως αστικό φαινόμενο της περιόδου 1910-1970, θα επιστρέφαμε αφού είχαμε περπατήσει μέσα στα Εξάρχεια. Από την Τοσίτσα (προσκυνώντας τη Λέλα Καραγιάννη) φθάσαμε στη Ζαΐμη και μετά ανεβήκαμε τη Στουρνάρη. Οι ξένοι φίλοι είχαν ακούσει για την Μπλε Πολυκατοικία, ήθελαν να τη δουν. Είδαμε και το «Βοξ» και ανεβήκαμε την ήρεμη, πεζοδρομημένη Θεμιστοκλέους έως την Καλλιδρομίου. Τα γκράφιτι γέμιζαν το βλέμμα. Αλλά η ομορφιά της αθηναϊκής κλίμακας υπερτερούσε. Στον ερειπωμένο «Αίολο» της Καλλιδρομίου κατεβήκαμε την Κουντουριώτου. Είδαμε τη βαθιά ώχρα στο γοητευτικό σπίτι της Μεθώνης, αλλά σταθήκαμε στο διάσημο ερείπιο, λίγο πιο κάτω, γωνία με Οικονόμου. Το σπίτι του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη. Είναι θέμα χρόνου να καταρρεύσει, πόση θλίψη γεννά αυτή η επί δεκαετίες εγκατάλειψη. Η οδός Τσαμαδού έχει μερικά ωραία σπίτια και από τη Δεληγιάννη βγήκαμε στη Νοταρά. Προχωρήσαμε έως τη Μετσόβου, την κατηφορίσαμε έως την Μπουμπουλίνας, και εκεί ήμασταν τυχεροί γιατί βρήκαμε ανοικτή την εκκλησία του Αγίου Βασιλείου. Μου άρεσε να βλέπω τον θαυμασμό για τις ναζαρινές αγιογραφίες του Κωνσταντίνου Αρτέμη. Από εκεί φθάσαμε στην είσοδο του Πεδίου του Αρεως. Ατυχώς η είσοδος...